F.W. Veys: Topstukken van Rijksmuseum Volkenkunde (2013)

Topstukken van Rijksmuseum Volkenkundetopstukken museum

F.W. Veys

Museum Volkenkunde viert dit jaar haar 175-jarig bestaan. Maar het museum viert vooral datgeen dat je níet in cijfers kunt uitdrukken: de diversiteit van culturen, het werelderfgoed en bijzondere ontmoetingen. Museum Volkenkunde viert de rijkdom van inspiratie, verdieping en verwondering. Het museum eert een traditie van mensen die eropuit gaan, die verkennen, verzamelen en onderzoek doen om prachtige voorwerpen en avonturen met u te delen.

In dit boek de weerslag van 175 jaar exploreren en verzamelen. Bijzondere objecten en verhalen tonen opvallende inkijkjes in culturen en geven waardevolle inzichten over menselijk gedrag, zingeving, vakmanschap en de capaciteit om de wereld vorm te geven. Good and bad. Zwarte randjes, uit bijvoorbeeld het koloniale tijdperk, worden niet weggemoffeld, maar getoond. De mens in al haar facetten.
De voorwerpen openen deuren naar andere tijden en culturen. De pagina’s tonen een mozaïek van de mondiale materiële cultuur: artistieke topstukken, producten van ambachtelijk vernuft en voorwerpen die zijn beladen met een religieuze of spirituele betekenis of uitblinken in functionele eenvoud: Aarzel niet en blader naar de vissenhuidjas van de Nivch, de Tibetaanse dansgordel van mensenbeenderen, het Congolese krachtbeeld, het Inca knopenkoord en meer!

  • ISBN 9789460222535
  • Taal Nederlands
  • Bindwijze paperback
  • Pagina’s 248
  • Verschenen 2013
  • €29,50

Annette Schmidt, Geert Mommersteeg (eds.): Saho. Joyaux de l’architecture Malienne (2013)

Saho. Joyaux de l’architecture MalienneMali

Annette Schmidt, Geert Mommersteeg (eds.)

L’architecture en terre du Mali est mondialement connue et constitue une partie importante de l’identité culturelle de la population locale. En général, l’intérêt international s’oriente vers les grands centres comme Djenné, Gao et Tombouctou. Cependant, le patrimoine architectural du Mali ne se limite pas qu’à ces villes, mais peut également se voir dans un arrière-pays beaucoup plus vaste.
Dans les villages bozo et somono de la région du Delta intérieur du Niger les saho peuvent être qualifiés de « joyaux » de cette architecture. Les monumentales maisons communautaires et de socialisation des jeunes, le plus souvent joliment décorées, représentent et accentuent l’identité et la personnalité des groupes de garçons de quartier vers le monde extérieur.

L’architecture en terre offre un cadre de vie agréable et durable, mais elle est également vulnérable. Un projet international de restauration a été mis en oeuvre. Au total onze saho dans trois villages du voisinage immédiat de Djenné ont été réhabilités, restaurés et restitués à leur ancienne gloire.

indruk van het boek

  • ISBN 9789460222399
  • Taal Frans
  • Bindwijze paperback
  • Pagina’s 136
  • Verschenen 2013
  • €24,50

Francine Brinkgreve (ed.): Living with Indonesian Art (2013)

Living with Indonesian ArtIndonesia

The Frits Liefkes Collection

Francine Brinkgreve (ed.)

This book is published in conjunction with the exhibition Een huis vol Indonesië: Het mooiste uit de collectie Liefkes, held at RijksmuseumVolkenkunde / National Museum of Ethnology, Leiden, 7 May – 21 July 2013.

“It is best to tell the history of a museum through the important events that have touched it. Defining moments, that often only afterwards are recognized as such.That the gift of Frits Liefkes’ collection of Indonesian art and the bequest that accompanied it deserves a place in the history of Rijksmuseum Volkenkunde was immediately evident to us at the time. On account of the quality, size, and breadth of the collection, of course. And because Frits Liefkes stipulated, in relation to the gift, that pieces of lesser quality could be sold and the proceeds used to strengthen our Indonesia collection.There came, over and above that, a substantial bequest, in part the result of the sale of His house. An unbelievable gift, that will live on in Rijksmuseum Volkenkunde through the acquisitions that it makes possible.”
preface Stijn Schoonderwoerd, General Director RijksmuseumVolkenkunde

inside the book

  • ISBN 9789460222528
  • Taal Engels
  • Bindwijze paperback
  • Pagina’s 336
  • Verschenen 2013
  • €34,50

23-03-2013: Sotheby’s Parijs, La Collection Barbier- Mueller: Art Précolombien, resultaten

Results

Recordverkoop bij Sotheby’s!

Lot 137

Op 22 en 23 maart werd in Parijs de volledige collectie precolumbiaanse kunst van het Barbier-Mueller Museum in Barcelona verkocht. Een toch wel uitzonderlijke gebeurtenis die al maanden op voorhand de aandacht van de kunstwereld wist te trekken. Nu was dit niet voor het eerst dat Barbier-Mueller een monsterverkoop hield. In het verleden werd al de collectie Ife terracotta’s en Benin bronzen uit Nigeria voor een monsterbedrag aan de fransen verpatst. Maar een volledige museumcollectie op een openbare veiling verkopen, dat was toch andere koek. Na afloop waren de superlatieven niet uit de lucht: grootste opbrengst ooit, recordprijs voor een precolumbiaanse terra-cotta. En het moet gezegd: een

Lot 154

opbrengst van 10.296.300 euro is niet niks. Edoch, bij nadere beschouwing viel toch wel een en ander op te merken. Bijna de helft (4.3 M.E.) van de totale inkomsten kwam van welgeteld 3 stukken: lot 137, een Venusbeeld van Chupicuaro uit Mexico voor 2.001.500, lot 160, een voorstelling van een vliegende eend van de Tarasco – eveneens uit Mexico – voor 1.609.500, en lot 154, een godenbeeld uit Costa Rica voor 721.500.

Lot 160

Van de 313 aangeboden kavels vonden 154 een nieuwe eigenaar. Dit is minder dan de helft, en voor Sotheby’s eigenlijk zeer ondermaats. Minder dan 80% verkoop heb ik bij hen maar zelden gezien. Als we dan de catalogus wat nader bekijken wordt de reden wel duidelijk. Allemaal goede stukken, daar niet van, maar de prijssetting! Musea hebben meestal niet enkel topstukken, maar ook veel materiaal met historische waarde, naast voorwerpen die voor volledigheid moeten zorgen. Zo waren er hier veel kleine stukjes, hangertjes, moullures, en vooral zeer veel (mooie) potten en schalen. En wat zagen we: zelfs voor deze voorwerpen was er dikwijls een schatting van pakweg 20-30.000 euro! Gelijkaardige stukken worden met de regelmaat van de klok ook op andere veilingen als Bonhams of Arte Primitivo aangeboden voor een fractie van die prijzen. Geen wonder dat er zelfs niet op werd geboden. Niet goed genoeg voor de top, té duur voor de modale verzamelaar.

Lot 313

Men zag de nervositeit van de 2 veilingmeesters met de minuut stijgen. Ze vervingen ‘onverkocht’ door ‘zoals vorig lot’, hadden het voortdurend over ‘kleine prijzen’ (sic), en toonden regelmatig enig ongeduld door toevoeging van ‘snel’ als het eerste bod te lang uitbleef. Het allerlaatste lot, een vaas met een schatting van 15-18.000, werd op een toon van ‘deze moet weg’ zelfs ingezet op 100 euro en toegewezen voor 3.500! Het klonk als een soort statement. Hier zal nog een aardig woordje over gediscussieerd worden: was het de eigenaar of het veilinghuis dat verantwoordelijk was voor de prijssetting?

Martin Lagrain

25-03-2013: Algemene Kunst- en Antiekveiling bij Veilinghuis De Zwaan, resultaten

Succesveiling bij De Zwaan

De laatste week van maart 2013 ging de veiling door bij De Zwaan in Amsterdam. Traditiegetrouw zit daar ook een dag etnische kunst tussen. Ditmaal was er een zeer mooi aanbod met o.a. 2 privécollecties. En jawel: kwaliteit verkoopt altijd!

Sepik

In deel één werd de meer losse inbreng aangeboden. Die bracht 81.595 euro op voor kosten. Hierbij vermelden we lot 3304, een Hemba apenmasker voor 10.000 euro, en lot 3387, een Yipwon figuur van de Sepik, voor 7.000. De juiste betekenis van deze figuren is nog niet volledig opgehelderd. Midden tussen de haken is een voorstelling ingebracht, soms in de vorm van een pijl, soms antropomorf. Volgens sommige bronnen zou het een foetus voorstellen?
Deel twee bestond uitsluitend uit boeken. Die brachten 6.405 euro op.

Luba

In deel drie werd een privécollectie geveild, waarvan niet minder dan 3 stukken 10.000 euro of meer opbrachten. Lot 3502, een masker van de Lega, en lot 3564, een figuur van de Abelam, gingen voor exact 10.000 van de hand. Lot 3524, een Luba masker met de typische streeptekening die we ook kennen van de Songue, steeg tot 30.000 euro, bij mijn weten een record voor De Zwaan. Totale opbrengst van dit onderdeel: 118.515 euro.
Het laatste luik bestond uit een verzameling goudgewichtjes uit Ghana. Ze brachten samen 17.700 euro in het laadje.
Met een totale opbrengst van maar liefst 224.215 euro stond deze veiling op het niveau van Zemanek. Hopelijk vinden in de toekomst meer collecties hun weg naar Amsterdam.

Martin Lagrain
Online catalogus De Zwaan

09-03-2013: Zemanek Münster, 72th Tribal Art Auction, resultaten

Zemanekveiling 09 maart 2013

foto 1: Bembe

Met 499 loten gaf Zemanek op zaterdag in Würzburg het startsein van wat een boeiend veilingvoorjaar moet worden. Naast de klassieke veilingen is er immers ook de verkoop door Sotheby’s van de volledige verzameling pre-Columbiaanse kunst uit het Barbier-Mueller Museum in Barcelona. Een niet alledaagse gebeurtenis. Er is immers geen geld voor aankoop van de verzameling door de Spanjaarden.

168 (33%) van de 499 kavels werden toegewezen voor een totaal bedrag van 306.500 euro voor kosten. De meeste dure stukken bleven liggen, terwijl er een paar uitschieters waren die (ver) boven de verwachtingen scoorden. Zoals gewoonlijk werd er gestart met 73 loten niet-Afrikaans. 20 (27%) werden verkocht voor 26.950 euro, een eerder mager resultaat.

Volgden 127 miniaturen uit de collectie Nerlich. Vera en Wolfgang Nerlich uit Munchen bouwden een grote collectie uit sinds de jaren ’60. De miniaturen zijn er slechts een deel van. De kwaliteit is goed, maar niet van het niveau van bijvoorbeeld de verzameling Joseph Herman, die in 2000 in Amsterdam werd geveild. Niettemin zaten er toch wel mooie voorwerpen tussen. 57 (45%) van de 127 vonden een nieuwe eigenaar voor 42.950 euro.

Daarna kwamen 52 stukken uit de collectie van Udo Petry uit Hohnhorst. Vanaf 1954 trok hij de wereld rond. In 1986 kan hij gedurende 7 maanden bij de Dogon in Mali een wetenschappelijke antropologische expeditie volgen, en deze ervaring wordt het startsein voor een verzameling die vooral rond de Dogon en de Yoruba focust. 16 (30%) van de 52 stukken gaan weg voor 29.380 euro. Toch wat teleurstellend, want op uitzondering van een Yorubastoel blijven de duurdere stukken onverkocht. Wellicht toch té hoog ingeschat?

Foto 2: Yombe

Van de overige 247 werken van diverse herkomst gaan er 75 weg (30%) voor 207.220 euro. Hierbij ronden toch 7 kavels de kaap van de 10.000 euro. Lot 290, een blolo bla van de Baule haalt 15.000 euro. Lot 301, een beeld van de Guro uit de collectie Herman brengt 12.000 op. Lot 396, een figuur van de Kaka, geschat op 2.500-5000 ziet de hamer pas vallen op 16.000. Lot 415, een mooi Bembe figuurtje van 14 cm (foto 1), haalt bij exact dezelfde schatting exact hetzelfde bedrag. Lot 452, een waardigheidsstaf van de Luba stokt bij zijn minimum schatting van 12.000. Lot 466, een grote Songue fetish van 71 cm, gaat voor amper 10.000 weg. Het beste resultaat van de dag komt van lot 478, een typisch Yombe grafbeeld met zijdelings gebogen hoofd (foto 2). Geschat op 4-8.000 blijft de teller staan op 26.000!

Martin Lagrain
Zemanek Münster: online catalogue

03-02-2013: huisbezoek bij Jacobus Bakkers

Jacobus Bakkers toont stucwerk in plafond (foto Arnold Wentholt)

Op zondag 3 februari 2013 was er een zgn. huisbezoek bij ons VVE-lid Jacobus Bakkers. 14 leden namen hieraan deel. Jacobus Bakkers heeft een mooie collectie Afrikaanse objecten, van West- tot Oost-Afrika, merendeels uit bekende collecties.

Maasai-schild (voor 1940) en sculptuur van Jacobus Bakkers (foto Arnold Wentholt)

Zijn werk als tropenarts in Kenia voegt een speciale dimensie toe: zo heeft hij een serie foto’s over initiatie-rites van de Maasai, waar hij ruim dertig jaar geleden bij aanwezig was. Naast verzamelaar is hij zelf ook actief met beeldende kunst bezig; een aantal beeldhouwwerken van zijn hand maken ook deel uit van zijn verzameling.

Bete maskers bij Serge Schoffel op de BRAFA 2013 (5 min.)

link: Bete masks

Gepubliceerd op 31 jan 2013 door Serge Schoffel:
The seventeen Bete masks presented at BRAFA belong to a corpus of still little known traditional African arts. These astonishing works express impressive power with concision and inventiveness. Their lines are harmonious and the architectural composition of their volumes gives these fantastic faces a strong three dimensional structure. This is a unique form in African art. In their original context, the masks were intended to inspire fear and respect. By their presence, these incarnations of super-human beings remind of the profound mysteries of nature and existence. The impression their creators sought to make still remains.